Diş eti büyümesi veya diş eti hiperplazisi, genellikle diş eti dokusunun iltihaplanmasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Diş eti büyümesi, iltihaplanma, hormonal değişiklikler, ortodontik tedavi, bazı hastalıklar, bazı ilaçlar veya yetersiz ağız hijyeni nedeniyle oluşabilir.
Diş eti büyümesi neden olur?
Diş eti büyümesi, bilimsel olarak gingival hiperplazi olarak bilinir ve diş etlerinin şişerek dişlerin üzerine doğru büyümeye başladığı bir durumdur. Diş eti hücrelerinin sayısındaki anormal artış nedeniyle diş eti dokusunda aşırı büyüme meydana gelir. Bu durum, bazı ilaçlar, hormonal değişiklikler veya yetersiz ağız hijyeni gibi faktörlerden kaynaklanabilir.
Diş eti büyümesi rahatsızlığa neden olabilir ve düzgün yemek yemeyi veya konuşmayı zorlaştırabilir. Aşırı diş eti dokusu ayrıca ağız hijyenini korumayı zorlaştırarak diş eti hastalığı ve diş çürüğü gibi diş sorunları riskini artırabilir. Ayrıca diş eti büyümesi özgüven eksikliğine yol açabilir.
Diş etlerinin dişlerin üzerine çıkmasının birkaç nedeni vardır. İşte diş eti büyümesine yol açan nedenlerden bazıları:
İltihaplanma
Diş eti iltihabı veya gingivitis, genellikle seyrek fırçalama ve sık diş ipi kullanımı gibi yetersiz diş hijyeni uygulamalarından kaynaklanır. Diş eti çizgisi boyunca plak ve bakteri biriktiğinde, bağışıklık tepkisi tetiklenerek diş eti iltihabına yol açar. Tedavi edilmezse, bu iltihap, diş etinin aşırı büyümesine neden olabilen daha ciddi bir diş eti hastalığı türü olan periodontitise ilerleyebilir.
Genetik faktörler
Nadir de olsa, diş etlerinin aşırı büyümesine neden olabilen gingival fibromatozis adı verilen genetik bir rahatsızlık vardır. Bu rahatsızlık genellikle genç yaşlardan itibaren ortaya çıkar ve diş etlerinin dişleri tamamen kaplamasına neden olabilir. Gingival fibromatozisin tedavisi, komplikasyonları önlemek ve ağız sağlığını korumak için genellikle özel diş müdahaleleri ve sürekli takip gerektirir.
İlaç yan etkileri
Diş eti büyümesine bazı ilaçların buna katkıda bulunabileceğini belirtmek önemlidir. Genellikle nöbet önleyici ilaçlar, bağışıklık baskılayıcılar ve bazı kalp ilaçları gibi ilaçların yan etkisi olarak diş eti büyümesine neden olabilir.
Hormonal dengesizlikler ve gebelik
Özellikle hamilelik dönemindeki hormonal değişiklikler, diş eti sağlığını önemli ölçüde etkileyebilir. Artan hormon seviyeleri, diş etlerini iltihaplanmaya daha yatkın hale getirebilir. Bu hormonal dengesizlik, gebelik gingivitisi olarak bilinen diş eti aşırı büyümesine neden olabilir.
Travma veya tahriş
Yiyecek artıklarının neden olduğu sürekli tahriş, yanlış fırçalama veya diş teli gibi diş aletleri, travmaya tepki olarak diş etinin büyümesine neden olabilir.
Tümörler veya büyümeler
Nadir de olsa fibromlar veya iyi huylu tümörler gibi anormal büyümeler, diş eti dokusunun aşırı büyümüş görünmesine neden olabilir.
Yirmi yaş dişleri
Ağzın arka kısmında diş eti büyümesinin en yaygın nedenlerinden biri, kısmen çıkmış yirmi yaş dişleridir. Bu dişler çıkmaya çalışırken, perikoronal flep adı verilen bir diş eti dokusu flebi oluşturabilirler. Bu flep, yiyecek ve bakterileri hapsederek rahatsızlığa, şişmeye ve hatta enfeksiyona yol açabilir.
Diş eti büyümesi kendiliğinden geçer mi?
Diş eti büyümesi diş eti hastalığından kaynaklanıyorsa, anti-enflamatuar ilaçlarla birlikte daha iyi diş hijyeni genellikle şişliği azaltabilir ve sorun bazen kendiliğinden düzelebilir. Diş eti büyümesi diş eti hastalığından kaynaklanmıyorsa sorun ortadan kalkabilir. Ancak, sorun gingival fibromatozis gibi daha ciddi bir nedenden kaynaklanıyorsa profesyonel diş tedavisine gerek duyulabilir.
Diş eti büyümesine neden olan ilaçlar nelerdir?
Dişeti büyümesiyle ilişkili olduğu en sık belirtilen ilaçlar şunlardır:
Fenitoin
Çeşitli nöbet ve konvülsiyon tiplerini tedavi etmek için kullanılan bir antikonvülsan ilaç.
Siklosporin
Nakil sonrası organ reddini önlemek için kullanılan bir immünosüpresan ilaç. Ayrıca sedef hastalığı, atopik dermatit, romatoid artrit ve nefrotik sendrom gibi çeşitli diğer bağışıklık sistemi aracılı rahatsızlıkların tedavisinde de kullanılabilir.
Kalsiyum kanal blokerleri
Hipertansiyon, göğüs ağrısı ve düzensiz kalp atışı gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan bir kardiyovasküler ilaç sınıfıdır. Sıklıkla reçete edilen örnekler arasında nifedipin, amlodipin ve verapamil bulunur.
Diş eti büyümesi büyümelerinin sınıflandırılması nasıl olur?
Diş eti büyümesinin nedene göre sınıflandırılması şu şekildedir:
- İlaç kaynaklı büyüme
- Sistemik hastalıklar veya durumlarla ilişkili büyüme
- Enflamatuar büyüme
- Yalancı büyüme
- Neoplastik büyüme
Diş eti büyümesinin tedavisi nasıl olur?
Diş eti büyümesinin tedavisi, nedenine ve şiddetine bağlıdır. Plak birikiminden kaynaklanan aşırı büyüme için, profesyonel bir temizlik, iltihabı azaltmaya ve diş eti sağlığını iyileştirmeye yardımcı olabilir. İlaç kaynaklı dişeti büyümesinin sorumlu olduğu durumlarda, doktor durumu hafifletmek için hastanın ilaç dozajını ayarlamayı düşünebilir. Daha ciddi vakalarda, fazla dokuyu çıkarmak ve diş etlerini yeniden şekillendirmek için gingivektomi veya diş eti konturlama gibi bir işlem gerekebilir. Ayrıca kısmen çıkmış bir yirmi yaş dişi soruna katkıda bulunuyorsa, enfeksiyon veya diş sıkışıklığı gibi daha ileri komplikasyonları önlemek için yirmi yaş dişi çekimi önerilebilir.
Her hastanın özel durumlarına ve ihtiyaçlarına göre en uygun tedavi planını belirlemek için bir diş hekimine danışmak önemlidir.
