Mikrobiyoloji Laboratuvarı Nedir?
Mikrobiyoloji laboratuvarları ilgili kanun ve yönetmeliklere uygun olarak açılıp çalışmaktadır. Bu laboratuvarlarda işler mikrobiyoloji uzmanları ve laborantlar (laboratuvar teknisyeni) ile yürütülür. Adından da anlaşılacağı üzere tıbbi mikrobiyoloji laboratuvarlar hastalıkların teşhis edilmesinin sağlanması adına kişiden alınan numunelerin uygun koşullarda tetkik ve tahlil edilmesini yaparak tedaviye yönelik ışık tutar. Bu anlamda mikrobiyoloji laboratuvarı hem teşhis hem de tedavi anlamında tıbbi süreçlerin önemli bir parçasıdır. Burada yürütülen çalışmalar tıbbi süreçler açısından kritik bir role sahip olmaktadır..
Hastalıkların teşhis edilmesi birçok işlem ve hizmet süreçlerinden geçerek yürütülür. Bakteriyoloji, viroloji, mikoloji, parazitoloji ve hepsini ilgilendiren seroloji bölümleri ile çalışılır. Mikrobiyolojik bu çalışmalar hastalığı yapan mikroorganizmanın kendisini veya bazı yapılarını (antijen) doğrudan veya bunlara karşı kanda özel olarak oluşan antikor dediğimiz maddeleri göstermek (seroloji) için yapılır. Bunlardan en sık başvurulan yöntem ise tahlillerdir. Bakteri test ve tahlilleri, mikoloji mantar hastalıklarının tanısı, parazitoloji ise kan, doku ve barsak boşluklarında yaşayarak hastalık yapan parazitlere tanı konmasına yardımcı olur. Yapılan tahliller her alanda çok fazla çeşitlilik gösterir. Bu nedenle de tahlilin yapıldığı laboratuvarlar kendi aralarında isimlendirilirler. Örnek olarak bu laboratuvarlar “Biyokimya laboratuvarı”, “Mikrobiyoloji laboratuvarı”, “Patoloji laboratuvarı” gibi kısımlara ayrılırlar. Bu kısımların kendi alt başlıklarına göre ayrı bölümleri de vardır. Bunlardan biri olan Mikrobiyoloji laboratuvarı da viroloji ve bakteriyoloji alt bölümleri ile çalışır. Viroloji bölümü virüs kaynaklı tahliller üzerine yoğunlaşırken Bakteriyoloji bölümü ise bakteri test ve tahlillerine bakar.
Mikrobiyoloji Laboratuvarında Hangi Hastalıklara Tanı Koyabilir?
Mikrobiyoloji laboratuvarı çalışma alanı insan vücudunda gözle görülemeyecek kadar küçük mikro canlıların gelişmiş mikroskoplar ve özel solüsyonlar aracılığı ile tahlil ve tetkik edilerek incelemelerinin yapılmasını kapsar. Bu laboratuvarlarda genellikle virüs, bakteri, parazit ve mantar kaynaklı hastalıkların teşhis edilmesi tedavi ve takibinin sağlanması adına tetkik ve tahliller yapılır. Hastalardan uygun şartlarda, uygun miktarda ve uygun zamanda alınan numuneler kan, gaita, idrar, balgam, sürüntü ve doku parçası gibi numuneler üzerinden çalışılır.
Mikrobiyoloji laboratuvarında yapılan testler şunlardır:
Mikroskobik İncelemeler
- Direkt ve boyalı mikroskobik inceleme
- Giemsa boyalı mikroskopi
- Kalın damla yayma
- BOS boyama ve hücre sayma
- Periferik yayma
- Bakteriyoloji (Kültür, Tanımlama ve Antibiyogram)
- Boğaz kültürü
- Burun kültürü
- Kulak kültürü
- Göz sürüntü kültürü
- İdrar kültürü
- Sinova sıvı kültürü
- Peritoneal aspirat kültürü
- Sperm kültürü
- Apse ve derin doku aspirasyonu
- Prostat sıvı kültürü
- Vajinal akıntı kültürü
- Diğer genital kültürler
- Yara kültürü
- Balgam kültürü
- BOS kültürü
- Plevral mayi kültürü
- Mantar kültürü
- Kan kültürü
- Disk-difüzyon antibiyogram
- GSBL ve İBL saptanması
- Tam otomatik sistem ile tanımlama ve antibiyogram saptaması
- Tam otomatik sistem ile maya tanımlaması ve antifungal duyarlılık
- Tam otomatik sistem ile anaerobik bakteri tanılaması ve antibiyogram
- Hızlı antijen testi
Hematolojik Tetkikler
- Tam kan sayımı
- Sedimantasyon
- CRP
- Periferik Yayma
- İnce Yayma
- Kalın Damla
TBC ve Moleküler Testler
- Asido - rezistant basil boyama(ARB-EZN)
- Tüberküloz kültürü (İdrar, balgam, BOS, Mide açlık sıvısı ile)
Moleküler Testler
- HIV-RNA kantitatif saptanması
- CMV-DNA kantitatif saptanması
- HPV-DNA genotiplemesi
- HCV genotip tayini
- HIV ilaç direnci
Serolojik Testler
- Gruber Widal
- Brucella Wright Agg
- Roze - Bengal lam Agg
- Coombs’lu Wright Agg
- Merkaptoetanol testi (Brusella IgG)
Diğer Serolojik ve Virolojik Testler
-
- VDRL-RPR
- TPHA
- Dışkıda rotavirus antijeni aranması (parazitlojiden silinecek)
- Dışkıda adenovirüs antijeni aranması (parazitolojiden silinecek)
- Solunum sekresyonlarında influenza antijeni aranması
- Solunum sekresyonlarında solunum paneli virüsleri bakılması
Elisa Testleri
-
- Hepatit B paneli
- Anti HCV
- Anti HIV
- Anti HAV IgM,IgG
- Toksoplazma IgG,IgM
- Rubella IgM,G
- CMV IgM,G
- VDRL-RPR
- Anti-Rubella IgM ve IgG, avidite
- Anti-CMV IgM ve IgG , avidite
Kan Merkezi
- Kan grubu
- Cross-Match
- Rh subgruplar
- Direkt ve indirekt coobs
Parazitoloji
- Dışkının makroskobik ve mikroskobik incelenmesi
- Dışkıda parazit aranması
- Gaitada gizli kan
- Dışkıda rota virüsü antijen aranması
- Dışkıda adenovirüs antijen aranması
- Selofan bant yöntemi