0 Rh+ (Pozitif) Kan Grubu

0 Rh+ (Pozitif) Kan Grubu



O Rh+, ABO sistemi ve Rh faktörüne yönelik testlerle belirlenebilen 8 kan grubu arasında yer alır. 0 grubu Rh pozitif kan, karakteristik özelliklerinden dolayı nakiller için önemli konumdadır. Çünkü bu kandaki alyuvarın yapısında A ya da B aglutinojeni bulunmaz. Ancak bu aglutinojenlere zıt etki gösteren antikorlar plazma seviyesinde mevcuttur. Dolayısıyla O Rh+ kan, farklı gruplardan kişilere nakledilebilir.


0 Rh+ (Pozitif) Kan Nedir?

Kan grupları iki temel kritere göre sınıflandırılır. Bu kriterlerin ilki, ABO sistemi adı verilen kategorilendirme şeklidir. ABO sisteminde, kandaki alyuvarlara odaklanılır. Alyuvarın hücre duvarında bulunan çok sayıdaki antijenden ikisi, kanın sınıflandırılabilmesine yardımcı olur. A ve B isimlerini taşıyan bu antijenlere, aglutinojen adı verilir. Söz konusu glikoprotein oluşumların yoğunluğuna göre kan; A, B veya AB grubu olarak kategorilendirilir.

Ancak bazı kişilerin kanları incelendiğinde A ve B aglutinojenlerine rastlanmayabilir. Böyle bir durumda kişinin kanı, 0 (Sıfır) grubu olarak etiketlenir. Ancak kanı yalnızca alyuvar bünyesindeki oluşumlara göre sınıflandırmak, tıbbi açıdan yetersiz kalabilir. Bu nedenle ikinci kritere başvurulur. Yani alyuvarların Rh (Rhesus) faktörü taşıyıp taşımadığına bakılır.

Diğer tüm gruplar gibi 0 etiketi taşıyan kanların neredeyse tamamı Rh faktörünün varlığına göre iki sınıfa ayrılır. Eğer alyuvarda Rh antijeni mevcutsa kan 0 Rh+ (Pozitif) şeklinde sınıflandırılır. 0 grubu Rh pozitif kan, karakteristik özelliklerinden dolayı tıbbi açıdan önemli kabul edilir. Dolayısıyla bu kan grubuna ilişkin özellikleri bilmek yarar sağlayabilir.

0 Rh+ (Pozitif) Kan Özellikleri

0 Rh+ (Pozitif) kan grubu, iki karakteristik özelliği ile ön plana çıkar.

Yaygın Kan Grupları Arasındadır

0 Rh+ (Pozitif), toplumda en yaygın bulunan kan grupları arasında yer alır. Toplum içerisinde kayda değer miktarda potansiyel donör bulunduğundan, tıbbi ihtiyaç halinde bu sınıftaki kan daha kolay temin edilebilir. 0 Rh+ (Pozitif) bağışçılardan elde edilen kan, acil durumlarda grubu bilinmeyen kişilere rahatlıkla nakledilebilir.

Tıbbi Süreçlerde Sık Kullanılır

Rh pozitif faktörüne sahip 0 grubu kan, organ nakli gibi tıbbi süreçlerde sıklıkla kullanılır. Çünkü bu türde kan bulmak, yaygınlığından dolayı gayet kolaydır. Ayrıca kan nakline yönelik kısıtlamaları kullanım esnekliği sağlayacak kadar azdır. Tüm bu nedenlerden dolayı 0 Rh+ (Pozitif) kana sahip sağlıklı kişilerin düzenli kan bağışında bulunmaları önemlidir.

0 Rh+ (Pozitif) ve Kan Nakli

0 Rh+ (Pozitif) ve kan nakli konusunda bilinmesi gerekenleri iki alt başlık halinde ele almak mümkündür.

0 Rh+ (Pozitif) Hangi Gruplardan Kan Alabilir?

0 Rh pozitif kana sahip bir kişiye, yalnızca kendi grubundan nakil yapılabilir. Yani Rh faktörü 0 negatif kandaki gibi kısıtlayıcı bir rol üstlenmez. Sıfır grubu olmak koşulu ile Rh pozitif ve negatif kan, 0 Rh+ (Pozitif) alıcıya nakledilebilir.

0 Rh+ (Pozitif) Hangi Gruplara Kan Verebilir?

0 Rh+ (Pozitif) kana sahip kişiler, kısmi olarak evrensel donör konumunda yer alır. Zira tüm gruplara, bu kanın nakli mümkündür. Daha net bir ifade ile 0 Rh+ (Pozitif) bir verici, kendi grubunun yanı sıra A, B ve AB alıcılar için bağışta bulunabilir. Nakil öncesinde tek dikkat edilmesi gereken koşul, alıcının kanında da Rh faktörünün pozitif olmasıdır. Bu koşula dikkat edilmediği takdirde alıcıda hemolitik transfüzyon reaksiyonları ortaya çıkabilir.

Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları Nedir?

Hemolitik transfüzyon reaksiyonları; nadir görülür, ancak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Reaksiyonların meydana gelme nedeni, vericinin kan grubu ile alıcınınki arasındaki uyumsuzluktur. Eğer Rh faktörü pozitif olan bir alıcıya negatif kan verilir veya tam tersi olursa hemolitik transfüzyon reaksiyonları gözlemlenebilir. Çünkü alıcının bağışıklık sistemi, vericiden aktarılan kandaki alyuvarları yabancı olarak tanımlayıp saldırıya geçer.

Alyuvar yıkımı ile başlayan ve devamında daha ciddi sağlık sorunlarına yol açan reaksiyonlar iki ana türe ayrılır. Akut hemolitik transfüzyon reaksiyonu, kan transferinden sonraki 24 saat içerisinde çeşitli semptomlarla kendisini belli eder. Söz konusu semptomları; ateş, titreme, baş ağrısı, sırt ve bel ağrısı, nefes darlığı, idrar renginde değişiklikler ve böbrek yetmezliği sıralayabilmek mümkündür.

Kronik hemolitik transfüzyon reaksiyon ise uzun süreli ve düşük derecede kan nakillerinde meydana gelir. Kronik reaksiyonlar; alıcıda karaciğer, dalak ve kemik iliği gibi yapıların zarar görmesine neden olabilir. Ayrıca anemi ve benzeri komplikasyonlara yol açabilir.

0 Rh+ (Pozitif) ve Hamilelik

0 Rh+ (Pozitif) annelerde, hamilelik sürecinde komplikasyon görülme sıklığı düşük seviyededir. Yine de bu profildeki bir annenin, Rh negatif bebeğe hamile olması durumunda kan uyuşmazlığının meydana gelmesi söz konusu olabilir. Uyuşmazlık durumunda annenin bağışıklık sistemi, bebeğin kırmızı kan hücrelerini yabancı olarak algılar. Bunun sonucunda annenin vücudunda üretilen karşı antikorlar, bebeğin kanındaki alyuvarlara saldırır.

Kan uyuşmazlığı, diğer tüm gruplarda olduğu gibi ilk hamilelikte genelde sorun yaratmaz. İkinci ve sonraki hamilelikler içinse durum farklı olabilir. Annenin kanındaki Rh antikorları, bebeğin dolaşım sistemine geçerek alyuvar yıkımını başlatır. Bu durum, anne ve bebek sağlığı için tehlikeli sonuçlar doğurabilir.

Kan uyuşmazlığı riskini azaltmak için şu önlemlerin alınması yeterlidir:

  • Riski azaltmak amacıyla hamilelik döneminde ve doğum sonrasında anneye Rh immünoglobulin enjeksiyonu yapılabilir.
  • Enjeksiyona ek olarak düzenli prenatal kontroller aracılığıyla bebeğin anne rahmindeki sağlığı ve gelişimi gözlem altında tutulabilir.
  • Doğum sonrası izlemlerle bebekte Rh uyumsuzluğuna bağlı komplikasyonlar olup olmadığı kontrol edilebilir.


Kan Grubu Belirleme Testi Nedir ve Nasıl Yapılır?

Acil sağlık sorunlarına müdahale sırasında hatalı uygulamaların gerçekleşmemesi, büyük oranda kişini kan grubunun önceden bilinmesi ile mümkündür. Kan grubunu bilmeyen veya bu konuda kafa karışıklığı yaşayan kişiler, doğru yanıta belirleme tespiti ile kolayca ulaşabilir. Kan grubu belirleme testi, profesyonel sağlık görevlileri tarafından yürütülen 4 aşamadan oluşur. Bu aşamalar, şu şekilde sıralanabilir:

  • Testin ilk aşamasında, koldaki damardan veya parmak ucundan uygun miktarda kan alınır.
  • Kan örneğin, bir sonraki adımda laboratuvar ortamında işlenerek analiz edilir.
  • Ardından kanın grubunu belirlemeye yönelik serolojik testlerin uygulanır.
  • Son adımda, sonuçlar incelenerek testi yaptıran kişiye bildirilir.


Uzm. Dr.
Semiha Ayaydın Kaplan
İç Hastalıkları
MEDICANA KADIKÖY
Profili Gör
Oluşturma: 13.06.2024 10:58
Son Güncelleme: 13.06.2024 11:03
Oluşturan: Semiha Ayaydın Kaplan
+A A-

İlgili Bölüm Hekimleri