Mide Ekşimesi Nedir? Belirtileri & Nedenleri

Mide Ekşimesi Nedir? Belirtileri & Nedenleri



Mide ekşimesi, göğüste ve göğüs kemiğinin arka kısmında yanma biçiminde hissedilen bir ağrı biçimidir. Mide yanması olarak da bilinen bu yaygın rahatsızlık, çoğunlukla yemek yendikten sonra ya da yatmaya yakın saatlerde daha da şiddetlenir. Aynı şekilde eğilme esnasında da kendini net biçimde dışa vurabilir.

Midede zaman zaman ortaya çıkan ekşime problemi doğaldır ve çoğu zaman endişe yaratacak bir durum söz konusu yoktur. Fakat günlük rutini olumsuz yönde etkileyecek düzeyde bir şiddete sahip olan vakalarda acilen tıbbi müdahalenin yapılması gerekir.

Mide Ekşimesi Nedir?

Mide ekşimesi, midede en sık yaşanan problemlerden biri durumundadır. Mide ekşimesi çoğunlukla beslenme alışkanlıklarındaki gündelik hatalara işaret eder. Ancak bazı vakalar daha ciddi problemlerin habercisi olabilir. Bilindiği üzere besinler, ağız üzerinden yemek borusu vesilesiyle mideye ulaştırılır. Yemek borusu ve mide arasında özel bir kapakçık mevcuttur. Bu kapakçık, besinlerin mide bölgesine ulaşmasında rol oynar. Aynı kapakçık, besinlerin mide üzerinden yemek borusuna çıkmasını engeller.

Yemek borusunun alt kapakçık kısmında ortaya çıkan problemler nedeniyle mide asidi, yemek borusuna kaçabilir. Bu durum da midede ekşime ya da yanma olarak ifade edilen durumu ortaya çıkarır. Bir başka ifadeyle ekşime rahatsızlığı, mide ile boğaz bölümlerini birbirine bağlama görevi olan tüpün tahriş olmasına dayanır. Mide ekşimesinin ne kadar sürdüğü, kişiden kişiye değişebilir. Kimi durumlarda birkaç dakika sürerken kimi vakaların birkaç saat veya gün sürdüğü bilinir. Toplumda oldukça yaygın bir vaka olan mide ekşimesi, tıp literatüründe gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) olarak ifade edilir.

Mide Ekşimesi Nedenleri

Mide ekşimesi büyük ölçüde, alt özofagus sfinkteri şeklinde bilinen kapakçıktaki sorunlardan kaynaklanır. Sabah ya da gece saatlerinde ortaya çıkabilmesi, çoğunlukla kişinin beslenme rutini ile ilgili bir durumdur. Yemek sonrasında hemen uzanmak ya da eğilmek, mide ekşimesinin daha hızlı şekilde ortaya çıkmasına yol açabilir. Böyle bir durumda kişi, ağzında ekşimsi, asidik bir tat hissedecektir. Mide ekşimesi, kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. “Asit hazımsızlığı” biçiminde de ifade edilebilen mide ekşimesi, göğüsten ağız bölgesine doğru yükselme eğilimi gösterebilir.

Mide ekşimesi problemlerinde ana neden, çoğunlukla hatalı beslenme ve davranış alışkanlıklarıdır. Sindirim bakımından zorlayıcı olan besinleri tüketmek, yüksek baharat içeren ürünlere yönelmek, önemli nedenler arasındadır. Hijyen koşullarından uzak bir ortamda pişirilen besinler de aynı şekilde tehdit edici olabilir. Mideyi tahribata uğratacak ya da iltihaplanmasına yol açacak içecek ve yiyeceklerden uzak durmak oldukça önemli olacaktır. Bu arada diyabetik gastroparezi, peptik ülser, fonksiyonel dispepsi, mide ekşimesini tetikleyen unsurlar olabilir. Son olarak kimi ağrı kesicilerin de bu probleme zemin hazırlayabileceği vurgulanmalıdır.

Belirtiler Nelerdir?

Mide ekşimesinin en tipik belirtisi, boğaz ya da göğüs bölgesinde yanma biçiminde hissedilen ağrıdır. Gastroözofageal reflü ağrısı ve kalp krizi ağrısı zaman zaman birbirine karıştırılabilir. Genellikle göğsün alt bölümünde kalabilen bu ağrı, duruma göre boğazın arkasına dek çıkabilir. Bu tip durumlarda kişi, boğazının arkasında rahatsız edici, ekşi bir su akıntısı hisseder. Boğaz ve gırtlağa dek ulaşan ağrılar, şiddetli öksürükleri ve hatta ses kısılmalarını tetikleyebilir. Mide ekşimesinin diğer belirtileri şu şekilde aktarılabilir:

Yatma ya da eğilme esnasında artmaya başlayan ağrı

  • Ağızda asitli bir tat hissi
  • Yutkunma güçlükleri
  • İştahsızlık
  • Daima mide bulantısı hissetmek, kusmak
  • Geceleri uykudan uyanma

Yanma hissi eğer haftada en az 2 günde gerçekleşmişse, kişinin uzman doktora muayene olmasında fayda vardır.

Risk Faktörleri

Beslenme odaklı pek çok hata, mide ekşimesi sorununu pekiştirebilir ya da olası riskleri artırabilir. Özellikle belli başlı besinler, mide ekşimesi için uygun zemini hazırlayabilir. Bu besinler arasında soğan, ketçap, aşırı yağlı ya da kızartılmış ürünler, nane, çikolata, narenciye ürünleri, baharatı yoğun yemekler, kafeinli içecekler öncelikli olarak sıralanabilir. LES’in çok sık açılması ya da sıkıca kapanmaması durumlarında mide asidi sızabilir ve yanma ağrısına yol açabilir. LES’in doğru bir ritimle sıkılaşmamasında en önemli gerekçe, midenin aşırı miktarda yemekle doldurulmasıdır. Öte yandan kabızlık, obezite ya da gebelik gibi durumlar da riski yükseltir. Bu arada mide ekşimesindeki riskleri azaltmak adına kişi, yaşam kalitesini artıracak önlemlere yönelmelidir. Örneğin ideal kiloyu korumak, sigara ve alkol tüketiminden kaçınmak, aşırı yağlı besinlerden, asitli içeceklerden uzak durmak, yemek sonrası uyumak adına en az 3 saat beklemek, bu önlemler arasında kendine yer bulur.

Mide Ekşimesi Komplikasyonları

Yaygın bir problem olarak bilinen mide ekşimesi, doğru zamanda tedavi edilmediğinde özellikle yemek borusunda ciddi tahribatlar yaratabilir. Mide ekşimesi şu tip komplikasyonları beraberinde getirebilir:

  • Uzun süre devam edebilen öksürme
  • Larenjit
  • Barrett özofagusu
  • Yemek borusunda iltihaplanma
  • Yemek borusunun daralmasına bağlı olarak yutma problemleri

Mide ekşimesi, gündelik yaşamı doğrudan etkiler. Tedavi sürecinin başlamaması, yukarıdaki komplikasyonların dışında doku parçalanmalarına ya da ülser vakalarına da yol açabilir.

Teşhis ve Tedavi Süreci

Mide ekşimesi problemine dair semptomların olup olmadığını anlamak adına uzman hekim, yemek borusu ya da midenin durumunu görüntülemek ister. Düzensizlikleri tespit etme noktasında röntgenle beraber endoskopi adı verilen kamera görüntülenmesi oldukça etkilidir. Aynı süreçte analizin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için doku örneği alınabilir. Bunların yanında mide asidinin ne düzeyde etkilendiğini öğrenmek adına asit probu testlerinden yararlanılabilir. Bu testler doğrudan ayaktan yapılabilir. Hekim, yemek borusunda yer alan hareketli ve basıncı ölçmek isteyebilir. Yemek borusu hareketlilik testleri, ilgili sorulara sağlıklı şekilde yanıt verebilmektedir.

Pek çok ilaç, mide ekşime probleminin en azından hafifletilmesinde etkili olabilir. Antasitler ile mide asidinin nötralize edilmesi amaçlanır. Antasitler sayesinde oldukça pratik bir biçimde rahatlama gerçekleşebilir. Fakat antiasitlerin mide asidinden dolayı tahribata uğramış olan yemek borusunu doğrudan iyileştirebilmesi mümkün değildir.

Mide asidinin etkilerini azaltan bir diğer seçenekler ise H2 blokerleri ve proton pompa inhibitörleridir. Mide ekşimesi probleminde kullanılan ilaçlar, midenin ortaya çıkardığı asit düzeyini belli ölçüde azalır. Bu süreçte söz konusu bölgede enfeksiyon tespitinin yapılması durumunda antibiyotik tedavisine de başvurulabilir. İlaç tedavisinin yanında hastanın hayat tarzında da ciddi değişikliklere gitmesi gerekecektir.

Prof. Dr.
Alper Yurci
Gastroenteroloji
MEDICANA ATAKÖY
Profili Gör
Oluşturma: 30.05.2024 05:06
Son Güncelleme: 04.06.2024 12:18
Oluşturan: Alper Yurci
+A A-

İlgili Bölüm Hekimleri