Son derece yıkıcı bir doğal afet olan deprem, önceden bilinemez ve önlenemez. Herhangi bir zamanda ve herhangi bir yerde deprem olabileceği için bu duruma her zaman hazırlıklı olmak ve önlem almak gerekir. Deprem öncesinde, deprem sırasında ve deprem sonrasında neler yapılması gerektiğini bilmek ve tedbirli davranmak kişinin hayatını kurtarabileceği gibi uzuv kaybı ya da sağlık sorunlarının da önüne geçmeye yardımcı olabilir.
Deprem İçin Alınması Gereken Tedbirler Nelerdir?
- Depremin her yerde ve her an olabileceği göz önünde bulundurularak tatbikatlar yapılmalıdır. Bu tatbikatlarda olası senaryolar düşünülerek neler yapılabileceği planlanmalıdır.
- Olası bir acil durumda yardım istemek için ambulans, polis ve jandarma gibi önemli telefon numaraları öğrenilmelidir.
- Hem evde hem de iş yerinde yangın söndürme cihazları bulundurulmalıdır. Nasıl kullanılacağı da öğrenilerek deprem anında çıkabilecek yangınlara karşı önlem alınmalıdır.
- İlk yardım kurslarına katılarak temel ilk yardım bilgileri öğrenilmelidir. Bu sayede deprem nedeniyle görülebilecek kırıklar, hipotermi ya da yaralanma ve kanama gibi sağlık sorunlarına ilk müdahalenin nasıl yapılacağı da öğrenilmiş olur.
- Ev, iş yeri ya da okul gibi farklı mekanlar için devrem güvenlik planı hazırlanmalıdır. Bu plan doğrultusunda olası bir depremde nasıl davranılması gerektiğinin tatbikatı belirli aralıklarla yapılmalıdır.
- Aynı evde yaşayan kişiler deprem sırasında neler yapması gerektiğini ve nasıl korunacaklarını konuşarak bunlar hakkında alıştırmalar yapmalıdır. Buna ek olarak depremden sonra bulunulan ortamdan nasıl çıkılacağı ve nerede buluşulacağı da belirlenmelidir.
- Depremin gece de olabileceği düşünülerek yataklar pencere önünden uzakta tutulmalıdır. Aynı zamanda eşyaların dökülme ihtimali olan rafların yakınına da yatak koyulmamalıdır.
- En güvenli yerler belirlenerek olası bir deprem anında nerede durulacağına karar verilmelidir. Hayat üçgeni oluşturmaya uygun, sağlam mobilyaların evin her odasında bulunmasına özen gösterilmelidir.
- Tüm eşyalar sabitlenmelidir. Özellikle hasar görebilecek ya da kişilere zarar verebilecek eşyalar belirlenmelidir. Üzerinde çok eşya bulunan ve bir yere bağlanmadan duran kitaplıklar, raflar, vitrin ve mutfak dolabı, raf ya da dolaplardan düşebilecek elektronik cihazlar, asılı duran avize, lamba ve saksılar, su ısıtıcısı ve soba gibi eşyalar mümkünse sabitlenmelidir. Eğer bu mümkün değilse emniyetli hale getirilmelidir.
- Sabitlenmemiş ve bir sarsıntıda devrilebilecek eşyalar ise pencerelerden uzağa yerleştirilmelidir.
- Geceleri yatarken odanın kapısı açık bırakılmalıdır.
- Tehlike durumunda kapatabilmek için elektrik, su ve gaz şebekelerinin ana şalterleri ile vanalarının yerleri ve nasıl kapatılacağı öğrenilmelidir.
- Binadan acil çıkış yapılacağı zaman kullanılacak yoldaki tehlike arz eden ya da yolu daraltan tüm eşya ve malzemeler ortadan kaldırılmalıdır.
- Acil durumlarda kullanmak üzere ihtiyaç duyulacak tüm eşyaların olduğu bir çanta hazırlanmalıdır. Bu çanta kolay erişilebilecek bir yerde hazır bulundurulmalıdır.
Deprem Çantası Hazırlamak Neden Önemlidir?
Depremden sonraki ilk 72 saat son derece önemlidir. Yardım ekiplerinin olay yerine ulaşmasını beklerken acil ihtiyaçların karşılanabilmesi için gereken deprem çantası kişinin hayatını kurtarabilir. Beklenmedik bir anda evden ayrılmak zorunda kalmak zorlu olsa da öncesinde yapılan bu hazırlık sayesinde hayatta kalmak kolaylaşabilir.
Bir depremden sonra yiyecek ve içecek gibi hayati ihtiyaçların temin edilebileceği yerlere ulaşmak mümkün olmayabilir. Böyle bir durumda dehidrasyon gibi vücudu ciddi şekilde etkileyebilecek sağlık sorunları görülebilir. Ayrıca eğer deprem esnasında bir yaralanma oluştuysa yardım ekipleri ulaşana kadar durum ciddileşebilir. Kronik rahatsızlıklar için düzenli olarak kullanılan ilaçların alınmaması da sağlığı ya da hayatı tehdit edebilir.
Bunların önüne geçmek için tüm aile bireylerinin ihtiyaç duyabileceği eşyaların bulunduğu bir acil durum çantası hazırlamak gerekir. Bir süre susuzluğu ve açlığı gidermek için yeterli olabilecek yiyecek ve içecekler ya da küçük yaralanmalara müdahale etmeye yardımcı olacak ilk yardım malzemeleri hayat kurtarabilir. Dolayısıyla aynı evde yaşayan her bir kişi için acil durum çantası içinde bulunması gereken önemli ihtiyaçlar belirlenmelidir.
Bebek, evcil hayvan, yaşlı ya da engelli fark etmeksizin evdeki her bireyin ihtiyaç duyacağı ilaç, yiyecek, içecek, eşya ve malzemeler acil durum çantasında hazır bulunmalıdır. Bununla birlikte yalnızca evde değil, iş yeri ya da okulda da bir deprem çantası bulunması gerekir. Çantanın her an kolayca ulaşılabilecek bir yerde tutulması da önemlidir. Evden çıkılması gerektiğinde kişi çantaya rahatlıkla ulaşabilmelidir.
Hazırlanan deprem çantası içindeki yiyecek ve içecekler de bozulma ya da tarihinin geçmesi ihtimaline karşı belirli aralıklarla kontrol edilmelidir. Bozulan ya da tarihi geçen ürünler yenileriyle değiştirilerek çantaya tekrar yerleştirilmelidir.
Deprem Çantası İçine Neler Koyulmalıdır?
Deprem çantası içine ilk olarak çabuk bozulmayacak dayanıklı yiyecekler koyulmalıdır. Su kaybını engelleyecek, kalorisi yüksek, özellikle vitamin ve karbonhidrat içeren yiyecekler koyulabilir. Kuru meyveler, konserve ürünler ve meyve suları deprem çantasına yerleştirilebilir. Eğer evde bir bebek ya da evcil hayvan varsa onların yiyecekleri de düşünülerek çantaya koyulmalıdır. Ayrıca kişi sayısına göre su miktarı hesaplanarak 72 saat yetecek kadar su da eklenmelidir.
Deprem sonrasında eve girilememesi ihtimali göz önüne alınarak kıyafet, çamaşır, çorap gibi eşyalar da acil durum çantasına mutlaka koyulmalıdır. Yağmurluk ya da rüzgarlık gibi koruyucu parçalar da koyularak her duruma karşı tedbir alınmalıdır. Deprem çantasında bulunması gerekenlerden bir diğeri de battaniyedir. Soğuk havalar da düşünülerek çantaya battaniye ya da uyku tulumu koyulmalıdır.
Nüfus cüzdanı, ehliyet, ruhsat, pasaport, banka cüzdanı gibi önemli belgeler de deprem çantasına yerleştirilebilir. Önemli belgelerin bir adet fotokopisi alınarak daha sonra ulaşamama ihtimaline karşın deprem çantasında bulundurulmalıdır. Evcil hayvanı olan kişiler, sağlık karnesini de çantaya ekleyebilir.
Ağrı kesiciler ve düzenli kullanılan ilaçlar deprem çantasına koyulmalıdır. Küçük bir ilk yardım çantası ile birlikte hijyen malzemeleri de çantada mutlaka bulunmalıdır. Sabun, dezenfektan, tuvalet kâğıdı, ıslak mendil, diş fırçası ve diş macunu deprem çantasında bulunması gereken ürünlerdir. Bunların yanı sıra hijyenik ped ve eğer evde bir bebek varsa bebek bezi de çantaya eklenmelidir.
Cep telefonunun şarjının bitmesi gibi bir durumda şarj aleti veya prize ulaşmak mümkün olmayabilir ya da elektrikler kesik olabilir. Bu nedenle cep telefonları için bataryası dolu olan bir kablosuz şarj cihazı da deprem çantasına koyulabilir. Pilli bir radyo, yedek piller, çakı ve makas gibi ürünler de deprem çantasında bulunmalıdır. Ayrıca kişinin yerini belli edebilmesi için bir düdük ve el feneri de mutlaka çantaya koyulmalıdır.